זיכרון ומזהה

„Dostarczony do obozu koncentracyjnego Stutthof w dniu 27.01.1944 r. przez Sipo Białystok. W obozie oznaczony numerem 30688 jako więzień polityczny. Pod datą 10.11.1944 r. figuruje na wykazie wypisanych ze szpitala. Dalszych losów nie udało nam się ustalić” – taką informację w 1997 r. przesłało Biuro Informacji i Poszukiwań PCK Reginie Kobryń, córce Antoniego Olendzkiego ze wsi Szmurły. Razem z żoną Antoniną i dziećmi przez niemal rok ukrywał 5-osobową żydowską rodzinę Kartofelczuków z Brańska. Wiosną 1943 r. na podwórzu pojawili się Niemcy. Błyskawicznie wyłapali ukrywanych i wyprowadzili pod las. Tam rozległy się strzały. Antoni dostał wezwanie na posterunek w Rudce. Do domu nigdy nie wrócił. A Antonina z dziećmi do końca wojny żyła w ukryciu.