Jan Włodarczyk, żołnierz AK ps. „Rezeda”, podczas okupacji mieszkał w Lubomierzu (powiat bocheński). Wielokrotnie wykazał się ogromną odwagą
i poświęceniem. Jego żona Zofia również działała w strukturach AK.

Strategiczna sytuacja Gdowa, oddalonego około 50 km od Lubomierza, nie była zbyt dobra, a system obronny miasteczka zbyt wystarczający. W czasie okupacji, na tych terenach rozgrywały się działania wojenne pomiędzy wojskami niemieckimi a radzieckimi. Dzień przed bitwą o przeprawę na Rabie wojska radzieckie rozpoznały wszystkie punkty oporu Niemców. Rozmieszczono je na górze Wymysłów, w lesie k. Lubomierza oraz we dworze
w Zagórzanach. Niemieckie oddziały były bardzo dobrze wyposażone w broń maszynową. Wspierała je artyleria. Jan Włodarczyk był przewodnikiem i skierował wojska radzieckie do Zręczyc. Znajomość terenu sprawiła, że jednostki zaatakowały z zaskoczenia i od tyłu dworek w Zagórzanach. Dzięki temu manewrowi Niemcy nie dostali się do centrum Gdowa.

W domu Włodarczyków stacjonował partyzancki oddział AK dowodzony przez Józefa Misiora ps. „Prąd”. Jan przewodniczył też komitetowi kontyngentowemu i chronił ludzi przed wyjazdami na przymusowe roboty do Niemiec: polecał zapisywać w protokołach, że nie ma ludzi wolnych do pracy – są zajęci pracą w gospodarstwie; podawał fałszywe statystyki na korzyść gospodarzy. „[…] w czasie okupacji ukrywającym się Żydom w moim domu udzielał [sic!] żywności, a w czasie najazdu Niemców do Zagórzan Żydzi uciekali nocą do ob. Włodarczyka Jana, u którego znaleźli schronienie. Po odjeździe Niemców z Zagórzan Żydzi wracali z powrotem do mojego domu, zaopatrzeni w żywność przez ob. Włodarczyka Jana”.

W lecie 1943 r. Jan został aresztowany przez funkcjonariuszy niemieckich. Był więziony i brutalnie przesłuchiwany w Bochni. Podejrzewano go o powiązanie z grupami partyzanckimi. „Byłem obecny przy wypuszczeniu z więzienia Włodarczyka Jana w Bochni, który był pobity przez hitlerowców do tego stopnia, że nie mógł usiąść na wozie”.

Bibliografia:

  1. FLV, P. Wajda, Zasłużony gdowianin, Gmina Gdów, listopad – grudzień 2013 r.
  2. FLV, Oświadczenie Ludwika Matuszyka z 07.07.1958 r.
  3. FLV, Oświadczenie Jana Nawalańca z 03.09.1958 r.