Pamięć i Tożsamość

Kazimierz Serwin urodził się w 1927 roku w Krakowie. Opowiada o początkach wojny, gdy Niemcy wkroczyli do miasta.. Wspomina także historię rodziny Stopa z Krakowa. Przechowywali oni 2 Żydówki, które mimo zagrożenia chodziły po ogrodzie. Ktoś je zauważył, przyjechali Niemcy i zabrali małżeństwo Stopów. Małżonkowie zostali zamordowani, ich trojgu...

Początek okupacji dla Feliksa (ur. 24.01.1895 r.) i Romualdy (ur. 07.02.1908 r.) Ciesielskich wiązał się z przesiedleniem z Bydgoszczy do Krakowa, dokąd wyjechali z synkiem*. Rodzinie przydzielono mieszkanie i sklep – wcześniej należały do osób pochodzenia żydowskiego. Rodzina, niezależnie od swojej sytuacji, wielokrotnie pomagała Żydom, prze...

„Zakład fryzjerski – Franciszka Budziaszek-Resich” – taki szyld widniał w Krakowie przy ulicy Grodzkiej. Już przed wojną zakład cieszył się renomą i miał wielu klientów. Właścicielka interesu była kobietą urodziwą, o bardzo długich jasnych włosach. Znano ją również z dobroczynności. Kiedy wybuchła II wojna światowa, Franciszka znalazła sposób,...

– Słuchaj, Walerian, mam pilną sprawę. Piorunem trzeba wyrobić kenkartę dla jednej Żydówki. Da radę? – błagalnym tonem zwrócił się do Waleriana Gołuńskiego, kierownika Wydziału Organizacyjnego Narodowej Organizacji Wojskowej, Roman Blum. – No jak trzeba, to się zrobi – odparł Gołuński. Dokument wystawiono na fikcyjne nazwisko „Jagusz”. Kobieta ...

– O, jedzie! – na widok zbliżającego się tramwaju sześćdziesięciolatek w jednej chwili mobilizował całą swoją uwagę, by we właściwym momencie – gdy tramwaj zasłoni bramę krakowskiego getta – przerzucić tam paczkę. Po drugiej stronie czekał już na nią Józef Aleksandrowicz, syn dr. Juliana Aleksandrowicza, wybitnego hematologa, którego Adamski zn...

Piotr Gołąb mieszkał w Krakowie, gdzie prowadził piekarnię przy ul. Kochanowskiego. W czasie okupacji, pomimo obowiązującego zakazu, sprzedawał chleb Żydom. „I folksdojcz […] – rodzinie znany z wyglądu i z nazwiska – doniósł, że sprzedaje chleb Żydom, i natychmiast został aresztowany, oczywiście i do Auschwitz. […] i w krótkim czasie tam go wyk...

Pani Kazimiera Królikowska w czasie okupacji mieszkała w Krakowie i, gdy rozpoczęły się prześladowania Żydów, pomogła Buśce, młodej dziewczynie, ukrywając ją w swoim domu. Gdy okazało się, że Żydówka spodziewa się dziecka, pani Kazimiera znalazła sposób, by nikt się o tym nie dowiedział. O tej bohaterskiej, pełnej odwagi i poświęcenia postawi...

Marian Seidner urodził się w 1937 r. lub w 1938 r. w Krakowie jako Mojżesz Józef Seidner. „Jak przez mgłę pamięta dom na Czerwonym Prądniku w Krakowie, w którym przyszedł na świat. Szczególnie duży ogród, gdzie zrywał owoce i mostek na pobliskiej rzeczce, pod którym chowali się w czasie bombardowań” – były to jedyne skojarzenia, jakie Marian pr...

Franciszek Banaś (ur. 12.02.1901 r. w Gdowie) należał do Drużyny Bartoszowej. Jako siedemnastolatek wstąpił do batalionu saperów. Żołnierz dywizji wielkopolskiej podczas wojny polsko-bolszewickiej na froncie północnym. Został ciężko ranny w głowę pod Kozłowem na Podolu. „W 1922 roku mundur wojskowy zamienił na policyjny. […] jako prymus warszaw...

Aleksandra Mianowska, mieszkanka Krakowa, była kobietą wszechstronnie wykształconą. Przed wojną została asystentką znanego prawnika, prof. Jerzego Langroda 1, i żoną wspaniałego, niezwykle przystojnego Walerego Bigay-Mianowskiego 2. Wybuch wojny w 1939 r. zmienił jej życie raz na zawsze. Walery zgłosił się do wojska jako ochotnik. Aleksandra ...