Jan Galas mieszkał z rodziną w Warszawie. W czasie wojny musiał opuścić swoje dotychczasowe mieszkanie przy ul. Ogrodowej, ponieważ znalazło się ono na terenie getta. Nastąpiła zatem wymiana mieszkań między Galasami a Żydówkami przebywającymi w mieszkaniu przy ul. Brzeskiej. Żydówki po pewnym czasie uciekły z getta i wróciły do swojego domu. Galasowie pomogli im, pewnej łączniczce z getta i jej mężowi.

Jan Galas i jego syn Stanisław zaangażowali się w pomoc żywnościową dla Żydów. Współpracowali z Dawidem Efroimowiczem* i jego siostrą, której po pewnym czasie udało się pozostać na stronie aryjskiej. Między Galasami a Dawidem narodziła się przyjaźń. Żyd wiedział, że w każdej chwili może liczyć na ich pomoc. Gdy w 1942 r. został zabrany do Treblinki, udało mu się wyskoczyć z pociągu i przyjść do domu Galasów. Ukrywał się u nich przez pewien czas, po czym ponownie wrócił do getta, aby kontynuować akcję dostarczania żywności.

W kwietniu 1943 r., kiedy likwidowano getto, Niemcy złapali Dawida i zesłali na Majdanek, a następnie do obozu pracy w Trawnikach. Z tego obozu udało mu się zbiec i wrócić do Warszawy. Galasowie ukryli mężczyznę w piwnicy razem z ośmiorgiem innych Żydów, których Jan wyprowadził z getta. W małym pomieszczeniu panował tłok. Dawid poprosił więc Stanisława Galasa o schronienie w jego domu. Galasowie przyjęli Żyda, a tym samym uratowali go przed śmiercią – Niemcy odkryli piwnicę i zamordowali przebywających w niej Żydów. Razem z nimi zginął Jan Galas.

Stanisław Galas uzyskał dla Dawida aryjskie papiery, co umożliwiło mu wyjazd na Wschód, a następnie do Izraela. Żyd utrzymywał kontakt ze Stanisławem Galasem.
W 1984 r. Jan Galas i jego syn Stanisław zostali uhonorowani medalem „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”.

Bibliografia:

  1. Księga Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Ratujący Żydów podczas Holocaustu. Polska, red. naczelny I. Gutman, red. współprowadzący S. Bender, S. Krakowski, red wyd. pol. D. Libionka, R. Kuwałek, A. Kopciowski, cz. I, Kraków 2009.
  2. [Strona internetowa:] http://www.sprawiedliwi.org.pl/pl/family/109,rodzina-galasow/, dostęp: 20.03.2015 r.

Uwagi:

* W Księdze Sprawiedliwych nazwisko Żyda brzmi Efroimowicz, a na stronie internetowej: www.sprawiedliwi.org.pl/pl/family/109,rodzina-galasow/ (dostęp: 20.03.2015 r.) – Efrajmowicz.