Pamięć i Tożsamość

Ryszard Karaś (ur. 2 lutego 1934 r.), gdy był małych chłopcem mieszkał wraz z rodzicami i bratem na gospodarstwie.  To było ich głównym źródłem utrzymania. Pan Ryszard wspomina wielką odwagę swojej babci – Józefy Karaś, która mieszkała w Wilanowie. Dziś jest to już część Warszawy. Dzięki Józefie wielu Żydów,...

Janina Dubniak wraz z mężem Józefem i małą córeczką mieszkała w Warszawie. Przed wojną przyjaźniła się z Haliną Janowską, przez którą w 1932 r. poznała Żydówkę Reginę Mikelberg. Po kilku latach los połączył obie kobiety. W czasie okupacji Regina wraz rodziną trafiła do getta. Tam skierowano ją do pr...

Pewnego dnia, nie wiadomo dlaczego, dom mieszkańca Hrubieszowa o nazwisku Baran został otoczony przez Niemców. Mężczyzna bronił się i z dachu zaatakował napastników, w wyniku czego śmiertelnie zranił dowódcę oddziału. Panu Baranowi udało mu się uciec i ukryć w lesie niedaleko Terebinia. Tam wybudował bunkier, w którym...

Relacja Barbary Kirst, która opowiada o swojej mamie i dziadkach zaangażowanych w czasie wojny w pomoc ludności żydowskiej. Państwo Ostaszewscy mieszkali w pobliżu miasta Równe, dzisiejsza Ukraina. Pomoc, której udzielali trwała przez dłuższy czas. To zaangażowanie i dobroć przyniosły trudne konsekwencje dla r...

Bartłomiej Gielarowski i Karolina Marciniec mieszkali z dziećmi (Stanisławem, Józefą i Janiną) we wsi Trzebuska (gmina Sokołów Małopolski). Prowadzili gospodarstwo rolne. W połowie 1942 r. Niemcy zaczęli likwidację getta w Sokołowie Małopolskim. Niektórym Żydom udało się uciec. Szukali pomocy w okolicznych wsi...

Bernard Budziński (ur. 1901 r.) w czasie okupacji mieszkał z rodziną w Radomiu. Uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej 1920 r., za co został odznaczony. Był żołnierzem Armii Krajowej. Brał czynny udział w życiu swojej parafii: należał do chóru, a także występował w przedstawieniach organizow...

Mieczysław Kwiatkowski mieszkał w Cechówce wraz z rodzicami – Janiną i Stefanem oraz rodzeństwem: Janiną, Danutą, Sylwestrem i najmłodszym Ignacym. Kiedy w 1942 r. rozpoczęto likwidację getta w Cechówce, Żyd Chaim często pukał do ich drzwi prosząc o jedzenie. Pewnego razu przyprowadził dwoje swoich...

Przy ul. Pastewnik w Borszczowie mieszkała wdowa po Karolu Boguckim – rzeźniku, który zmarł na początku wojny. Dom był parterowy, z dachem krytym słomą. Pani Bogucka posiadała także trochę gruntu, z którego mogła się utrzymać. Wychowywała trzech synów: najmłodszy był w wieku przedszkolnym, najstarszy miał 16 lat. ...

W czasie okupacji niemieckiej Bolesław Biedrzycki mieszkał z żoną Wiktorią w kamienicy czynszowej przy ul. Bałucki Rynek 6 w Łodzi. Utrzymywał się ze sprzedaży obuwia. W tej samej kamienicy, na pierwszym piętrze, mieszkała żydowska rodzina krawców, z którymi Biedrzyccy żyli w przyjaznych stosunkach. Kie...

Bolesław Dąbrowski mieszkał z żoną Zofią i trójką dzieci (Stanisławą, Stanisławem i Henrykiem) we wsi Starościn-Kolonia (gmina Kamionka, województwo lubelskie). W swoim gospodarstwie ukrywał (według naocznych świadków) siedem osób narodowości żydowskiej: pięciu mężczyzn i dwie kobiety. W październiku 1942 r. N...

W maju 1943 r. w Cezarowie k. Mińska Mazowieckiego Niemcy rozstrzelali Bolesława Książka i ukrywanego przez niego Żyda o imieniu Idel. Chłopak miał 13-19 lat. Uciekinier z getta warszawskiego trafił do domu bezdzietnego małżeństwa Książków z polecenia Henryka Książka, brata Bolesława. Mężczyzna mieszkał w...

Historia Tomasza i Bronisławy Juzbów to przykład wielkiego okrucieństwa żandarmów niemieckich, którzy 3 grudnia 1943 r. wykonali na nich egzekucję. Zwłaszcza Bronisława doświadczyła ogromnego cierpienia. Małżeństwo przechowywało w swoich zabudowaniach we wsi Radgoszcz (pow. dąbrowski) 2 Żydów. Za tę pomoc ot...