Janina Suska - Pan Abram Hurman
Janina Suska opowiada o przyjaznych stosunkach polsko –żydowskich jakie panowały we wsi Okrzeja, woj. lubelskie, a także o pracy w czasie wojny w majątku należącym do przechrzczonego Żyda. To właśnie tam ocaliła życie Żydowi Abramowi Hurmanowi.
Abramek Władysław - zamordowany za pomoc Żydom
Niemcy dostali donos, że we wsi Wola Przybysławska mieszkańcy przechowują Żydów i wspomagają tych, którzy dość licznie kryją się w leśnych bunkrach. Jako pierwsi na liście do zlikwidowania znaleźli się Aftykowie. Ich dom – przy jękach będących w środku mieszkańców – spalono 15 grudnia 1942 roku. Żywcem spłonęły wów...
Adam, Anna i Paweł Boćkowscy
Adam, Anna i Paweł Boćkowscy w czasie II wojny światowej mieszkali w miejscowości Tykocin Kolonia (woj. podlaskie). Wspólnie przez pewien czas ukrywali żydowskie małżeństwo Brzezińskich wraz z dwuletnią córką.
Adam Augustyniak z żoną
Adam Augustyniak w czasie II wojny światowej mieszkał w miejscowości Trzeciaków (woj. lubelskie). Razem z żoną ukrywał 3 Żydów na poddaszu obory.
Adam Auwajler
Adam Auwajler w czasie II wojny światowej mieszkał we wsi Chwałowice (woj. podkarpackie). Pomógł ukrywać się żydowskiej rodzinie Apel.
Adam Bać
Adam Bać w czasie II wojny światowej mieszkał we wsi Zgłobień (woj. podkarpackie). Udzielił schronienia Żydowi Duetowi Cukier.
Adam Baj
Adam Baj w czasie II wojny światowej mieszkał w Sławatyczach (woj. lubelskie). Ukrywał Żydów w specjalnie przygotowanej kryjówce pod stajnią.
Adam Czajka, Zygmunt i Maria Kmiecikowie - zamordowani za pomoc Żydom
„Tchayka und Kmiezig” – zanotował w kajeciku gestapowiec, po czym machnął ręką na znak, że procedurę można zakończyć. Po chwili na ziemi leżał już skatowany na śmierć Henryk Morgenstern, Żyd wytropiony przez niemieckich funkcjonariuszy we wsi Święcany. Gestapowcy z posterunku w Jaśle byli zadowo...
Adam i Ludwika Baciakowie
Adam i Ludwika Baciakowie w czasie II wojny światowej mieszkali w miejscowości Samoklęski (woj. podkarpackie). Rodzice Eugeniusza. Małżeństwo przygotowywało żywność Żydowi ukrywającemu się u sąsiada.
Adam Paygert wspomina wojenne losy swojej rodziny
Adam Paygert wspomina wojenne losy swojej rodziny. Wraz z matką Józefą, ojcem Józefem Kalasantym, siostrami: Małgorzatą, Teresą i Zofią oraz babcią Emilią mieszkał w majątku Sidorów. W okolicznych miasteczkach przebywało wiele osób pochodzenia żydowskiego. Kiedy ich życie zostało poważnie zagrożone, Paygertowie nie zastanawi...
Adamczyk Franciszek - zamordowany za pomoc Żydom
– Kochanie, to już ostatni raz, zobaczysz – zarzekał się Franciszek. – Wiesz, jakie to musi być straszne, szczególnie dla dzieci: spać w lesie, i to zimą… – przekonywał żonę. Eleonora wreszcie uległa, ale miała dziwne przeczucie, że tym razem coś się wydarzy. Bała się o męża, o małą Celinkę, Kazia, malutką Sta...
Henryk Adamczyk z żoną Marią i synami
„Żydów wyprowadzili, zastrzelili pod lasem i tam są pochowani. Myślę, że nikt ich stamtąd nie wydostał. Na pewno. A dziadka, babcię i ich najmłodszego synka, Stefana, zabrali do Buska, z tym że babcię i synka zwolnili, a dziadka zabrali” – wspomina wnuczka Henryka Adamczyka (ur. 6 lipca 1880&nbs...
Adela Adamska
Adela Adamska mieszkała w Świdrze (obecnie dzielnica Otwocka). W czasie II wojny światowej kobieta ukrywała w swoim domu przy ul. Słowackiego (dziś ul. Kołłątaja) Żyda- Adolfa Rubla. Adamska znała go jeszcze z czasów sprzed okupacji, mężczyzna pracował wówczas z jej mężem w warszawskiej fabryce pasty. Rubel w ...
Adela Bińczak
Adela Bińczak urodziła się w 1912 r. w miejscowości Koszewo (woj. podlaskie). W czasie II wojny światowej pracowała jako pielęgniarka w szpitalu w Brańsku. Matka Barbary. Była zaangażowana w pomoc Żydówce o nazwisku Kamieniecka oraz jej synowi. Adela Bińczak zmarła w Brańsku.
Adela i Franciszek Błońscy
Adela (ur. w 1883 r., zm. 8 listopada 1962 r.) i Franciszek (ur. w 1874 r., zm. w 1949 r.) Błońscy w czasie II wojny światowej mieszkali w miejscowości Suchożebry (woj. mazowieckie). Rodzice Stanisława. Ukrywali w swoim domu Żyda – Szajko Lipca (Mariana Burzyńskiego). Adela i Francis...
Adela Kokoczka - zamordowana za pomoc Żydom
Mieszkała w Pogorzynie. Doskonale wiedziała, co grozi choćby za podanie suchej kromki chleba osobie pochodzenia żydowskiego, a mimo to odważyła się pomagać. Za to została stracona. Podobnie zresztą jak mieszkające w tej samej wsi małżeństwo Katarzyna i Piotr Oleszkiewiczowie.
Adolf Adamski, Bronisław Grom, Antoni Kasabuła, Piotr Zachowicz i Zygmunt Żmojdzin
Władze niemieckie 26 lipca 1941 r. utworzyły w Białymstoku getto dla ludności żydowskiej z miasta, jak i okolicznych miejscowości. 3 sierpnia 1941 r. wydano rozporządzenie o zakazie opuszczania jego murów przez mieszkańców, pod groźbą śmierci. Niecałe 2 tygodnie później zakazano im również dokonywania zakupów w&nbs...
Adolf i Anna Adamczuk
Adolf Adamczuk mieszkał wraz z żoną Anną we wsi Świrydy (woj. podlaskie). Małżeństwo podczas II wojny światowej ukrywało Żydówkę- Dynkę Olędzką.
Agata Bargiel
Agata Bargiel w czasie II wojny światowej mieszkała w miejscowości Osobnica (woj. podkarpackie). Udzielała pomocy czterem osobom pochodzenia żydowskiego. Dostarczała im pożywienia.
Agata i Andrzej Adamczykowie
Andrzej Adamczyk mieszkał wraz z żoną Agatą i córką Marią w Tarnawie (woj. małopolskie). Był on właścicielem młyna. Pod koniec stycznia 1944 r. zapukał do nich znajomy Żyd, Józef Hehel wraz z ok. 12 letnią siostrą, prosząc o pomoc. Adamczykowie ukryli ich na strychu w gospodarstwie. Po pewn...
Agnieszka Bartosiewicz z synem Józefem
Agnieszka Bartosiewicz w czasie II wojny światowej mieszkała w miejscowości Biszcza (woj. lubelskim). Matka Józefa i Marii (po mężu Leśniak). Razem z synem była zaangażowana w pomoc dwóm Żydówkom (Mechel Hane i Moszko Ryfka).
Agnieszka Gałgan z Sokołowa Małopolskiego
Agnieszka Gałgan mieszkała w Sokołowie Małopolskim (powiat rzeszowski). W czasie wojny ukrywała pewną Żydówkę. Latem 1943 r. do budynku szkoły podstawowej mieszczącej się na terenie Sokołowa przyjechał mający tam stacjonować oddział żołnierzy niemieckich. Niemcy mieli na wyposażeniu m.in. samochody ciężarowe, który...
Albert i Elżbieta Abrahamczykowie
Albert Abrahamczyk mieszkał wraz z żoną Elżbietą i dwójką córek w Krzyżkowicach (woj. śląskie). Podczas okupacji niemieckiej małżeństwo zaangażowało się w pomoc Żydom, których przez jakiś czas ukrywali w stodole. Ponadto Elżbieta pomagała także przekazując żywność. W ratowanie ludności żydowskiej włączyli się równi...
Albertyna Bartoszewicz
Albertyna Bartoszewicz w czasie II wojny światowej mieszkała w Łukowie (woj. lubelskie). Matka Dariusza, Leszka i Bogny (po mężu Kuschel). Przekazywała żywność osobom narodowości żydowskiej.
Albertyna Gawędzka z mężem Piotrem z Kolonii Bajki Stare
Albertyna Gawędzka mieszkała z mężem Piotrem w Kolonii Bajki Stare. Małżeństwo ukrywało osiem osób pochodzenia żydowskiego. Jedna z nich przebywała w stodole, a pozostałe w kryjówce w pobliskim lesie. Gdy pewnego dnia 1944 r. Albertyna zauważyła nadjeżdżających żandarmów, pobiegła ostrzec Żyda ukrywanego w&nbs...
Albinowski ...
Pan Albinowski był synem generała. W czasie II wojny światowej mieszkał w Warszawie. Tam prowadził kawiarnię, której właścicielami byli Żydzi – bracia Hirszfeld. Zarobione pieniądze przekazywał do getta.
Aleksander Błasiak
Aleksander Błasiak w czasie II wojny światowej mieszkał w miejscowości Jedlnia Letnisko (woj. mazowieckie). Ukrywał osobę pochodzenia żydowskiego – Józefa Konsa, jego żonę Janinę (Polkę) oraz ich dwie córki. Aleksander Błasiak otrzymał tytuł Sprawiedliwy wśród Narodów Świata w 2004 r.
Aleksander Bodnar
Aleksander Bodnar w czasie II wojny światowej mieszkał we wsi Roztoka (obecnie Ukraina). Uratował Żydówkę której pomógł w zdobyciu fałszywej metryki. Aleksander pobrał metrykę swojej córki Tekli Bodnar i przekazał ją Żydówce Lusi Kampel. Lusia mając ta metrykę wyjechała na roboty do Niemiec co pomogło jej przeżyć c...
Aleksander Dudkiewicz z Gniazdowa
Aleksander Dudkiewicz mieszkał w Gniazdowie (powiat węgrowski). W czasie okupacji ukrywał u siebie żydowskiego uciekiniera o nazwisku Frydman. Jesienią 1942 r. Dudkiewicz i jego podopieczny zostali zamordowani przez Niemców. Bibliografia: W. Bartoszewski, Z. Lewinówna, Ten jest z Ojczyzny mojej. Wspomnie...
Franciszek i Paweł Kosteccy z Jadowników Mokrych
Zamordował ich sam Engelbert Guzdek, „Krwawy Upiór”, hitlerowski żandarm, z zawodu rzeźnik, psychopata, który dla dodania sobie animuszu co rano wypijał podobno ćwierć litra wódki na czczo i rozlepiał afisze z ostrzeżeniem, że gdyby kto go zabił, to za niego zginie stu Polaków. Do ludzi strzelał jak do ka...
Aleksander i Bronisława Bobatowie z dziećmi
Aleksander i Bronisława Bobatowie w czasie II wojny światowej mieszkali w miejscowości Drohobycz (obecnie Ukraina). Rodzice Janusza, Ireny (po mężu Staats) i Henrietty (po mężu Siegman). Ukrywali kilka osób pochodzenia żydowskiego. Aleksander, Bronisława i Janusz Bobatowie otrzymali tytuł Sprawiedliwy wśród Narodów Św...
Aleksander i Józefa Błaszkowscy
Aleksander i Józefa Błaszkowscy w czasie II wojny światowej mieszkali w miejscowości Milejewo (woj. warmińsko-mazurskie). Ukrywali Żydówkę Felę Tobiak. Aleksander i Józefa Błaszkowscy otrzymał tytuł Sprawiedliwy wśród Narodów Świata w 1978 r.
Aleksander i Kazimiera Baldachowscy
Aleksander Baldachowski w czasie II wojny światowej mieszkał we wsi Kucze Wielkie (woj. podlaskie). Mąż Kazimiery. Od początku wojny wraz z żoną ukrywał rodzinę żydowską. Wojnę przeżył jedynie ukrywany mężczyzna. Jego żona i dzieci zostali zamordowani przez Niemców, po tym jak ktoś doniósł, że Baldachowscy pom...
Aleksander i Maria Bąk z synem Leopoldem
Aleksander i Maria Bąk w czasie II wojny światowej mieszkali we wsi Ruchna (woj. mazowieckie). Rodzice Leopolda. Rodzina Bąk w swoim domu opiekowali się dziewczyną pochodzenia żydowskiego.
Aleksander i Stanisława Bełcząccy
Aleksander i Stanisława Bełcząccy w czasie II wojny światowej mieszkali we wsi Żabce (woj. lubelskie). Rodzice Stanisława. Na terenie swojego gospodarstwa ukrywali mężczyznę pochodzenia żydowskiego, mieszkańca Międzyrzeca Podlaskiego.
Aleksander i Teofila Bajak
Teofila i Aleksander Bajak w czasie II wojny światowej mieszkali w Lipsku (woj. lubelskie). Zaopiekowali się chłopcem żydowskim, któremu dostarczyli fikcyjną metrykę chrztu na nazwisko Grzegorz Pawłowski. Chłopiec przeżył wojnę i został księdzem katolickim.
Aleksander i Władysława Bachanowiczowie
Aleksander i Władysława Bachanowiczowie w czasie II wojny światowej mieszkali w miejscowości Ołsoki (Litwa). Małżeństwo Bachanowiczów ukrywało dziewczynkę żydowską.
Aleksander Jaszczuk - zamordowany za pomoc Żydom
Wieś Niemojki, rok 1944. Zmęczeni po akcji gaszenia Polacy z OSP Niemojki porządkują sprzęt. W pewnej chwili jeden z nich pyta: – A co z Alkiem? Czemu go dzisiaj nie było? Chory jest? – Jak to? To ty nic nie wiesz? – odpowiada stojący obok mężczyzna. – Nie, a co się stało? Przez chwilę nikt nic ni...
Aleksandra Mianowska i ks. Ferdynand Machay z Krakowa
Aleksandra Mianowska, mieszkanka Krakowa, była kobietą wszechstronnie wykształconą. Przed wojną została asystentką znanego prawnika, prof. Jerzego Langroda 1, i żoną wspaniałego, niezwykle przystojnego Walerego Bigay-Mianowskiego 2. Wybuch wojny w 1939 r. zmienił jej życie raz na zawsze. Walery zgłosił się do wojska j...
Aleksy i Helena Bobrowscy
Aleksy i Helena (z d. Dutkalska) Bobrowscy w czasie II wojny światowej mieszkali w miejscowości Wólka Kurdybanowska (woj. mazowieckie). Ukrywali dwie osoby pochodzenia żydowskiego – Adama i Irenę Kępów.
Alfred Alexander
Alfred Alexander urodził się 23 kwietnia 1880 r. Przez całą II wojnę światową ukrywał Żydów. Zmarł 10 stycznia 1955 r.
Alicja Wawrzonek opowiada o swoim ojcu Janie Żołędziu
Historia o tym, jak Jan Żołądź dzielił się jedzeniem ze znajomym Żydem. Mężczyźni znali się z jarmarków, które odbywały się w Żabnie. O szczegółach tej pomocy i wydarzeniach, które miały miejsce w okolicach Żabna opowiedziała nam córka Jana Żołędzia – Alicja Wawrzonek.
Alina Blaszkiewicz
Alina Blaszkiewicz (z d. Kłosowska) urodziła się 29 kwietnia 1929 r. w miejscowości Kamionka Strumiłowa (obecnie Ukraina) w której mieszkała podczas II wojny światowej. Córka Kazimierza i Julii. Ukrywała dwie Żydówki – Różę i Bronisławę Goldsztajn.
Anastazja Bitowtowa
Anastazja Bitowtowa urodziła się w 1884 r. Na początku okupacji niemieckiej w 1939 r. mieszkała w Wilnie (Litwa). Ukrywała Żydówkę Maszę Siemiatycką i jej córkę Ruth. Anastazja zmarła w 1985 r. Anastazja Bitowtowa otrzymała tytuł Sprawiedliwy wśród Narodów Świata w 2010 r.
Adamscy Anastazja i Adam
Anastazja i Adam Adamscy mieszkali we wsi Sikórz (woj. mazowieckie). Na początku okupacji niemieckiej do ich miejscowości przybył z Płocka Izaak Zemelman wraz z rodziną. Mieszkańcy, wśród których znajdowali się Adamscy otoczyli żydowską rodzinę serdeczną opieką udzielając im wsparcia żywnościowego i materialne...
Anastazja i Stanisław Błaszczykowie
Anastazja (ur. w 1888 r.) i Stanisław (ur. w 1878 r.) Błaszczykowie. W czasie II wojny światowej mieszkali w Warszawie. Rodzice Stanisławy (po mężu Gasińska) i Zofii (po mężu Kowalska). Ukrywali żydowską rodzinę Kuniegisów. Anastazja i Stanisław Błaszczykowie otrzymali tytuł Sprawiedliwy wśród Naro...
Anastazy i Maria Dulscy z córkami
Anastazy i Maria Dulscy mieszkali wraz z córkami Jadwigą i Wandą pod Włocławkiem, gdzie posiadali swój majątek. Po wybuchu wojny majątek ten został skonfiskowany przez władze niemieckie. Z tego powodu cała rodzina przeniosła się do Warszawy. Latem 1943 r. zwróciła się do nich o pomoc młoda Żydówka- B...
Andrzej Badecki z żoną
Andrzej Badecki w czasie II wojny światowej mieszkał w Drohobyczu (Ukraina). Wraz z żoną ukrywał w piwnicy Żyda Ilko. Dbali, by mężczyzna miał pożywienie i ciepłą odzież. Po wojnie Ilko wyjechał do Stanów Zjednoczonych
Andrzej Bartosz
Andrzej Bartosz w czasie II wojny światowej mieszkał w Buczaczu (Ukraina). Udzielał pomocy Żydowi Mosze Weisinger.
Andrzej Białecki
Andrzej Białecki urodził się 30 kwietnia 1921 r. W czasie II wojny światowej został osadzony w KL Auschwitz-Birkenau. Syn Aleksandry. Dostarczał żywność więźniom pochodzenia żydowskiego.
Andrzej Bielecki
Andrzej Bielecki w czasie II wojny światowej mieszkał we wsi Połomia (woj. śląskie). Pomagał w transporcie rodziny żydowskiej składającej się z trzech osób z miejscowości Czarna Struga do miasta Żarki.
Andrzej Bieńkowski
Andrzej Bieńkowski (ps. Turowicz) urodził się w 1891 r. Syn Feliksa i Katarzyny. W czasie II wojny światowej mieszkał w Przasnyszu (woj. mazowieckie). Był zaangażowany w pomoc ludności żydowskiej. Andrzej Bieńkowski zmarł w 1964 r.
Andrzej Fenczak ze wsi Zawóz k. Leska
Andrzej Fenczak (ur. 1901 r.) mieszkał z rodziną we wsi Zawóz (powiat Lesko). Od września 1942 r. ukrywał żydowską rodzinę Iresów: Leona, jego córkę Ryfkę, syna Abrahama oraz kuzyna Iresów z synem. Ten po pewnym czasie wrócił do Krakowa, skąd pochodził. Od 1 września 1942 r. Andrzej zaczął stawiać ...
Andrzej Garbuliński z żoną Kazimierą i ośmiorgiem dzieci ze wsi Czermna
Andrzej Garbuliński mieszkał z żoną Kazimierą i ośmiorgiem dzieci (synowie Władysław i Marian włączyli się w udzielanie pomocy Żydom) we wsi Czermna (powiat jasielski). W czasie okupacji Żydzi z Czermnej i okolicznych wsi musieli przenieść się do zorganizowanego przez Niemców podobozu w Bieczu. ...
Andrzej i Aniela Bazanowie
Andrzej i Aniela Bazanowie w czasie II wojny światowej mieszkali we wsi Zabratówka (woj. Podkarpacie). W swoim domu ukrywali 5 osób pochodzenia żydowskiego pochodzących z Woli Rafałowskiej m.in. kobietę o imieniu Ryfka.
Andrzej i Anna Antonikowie
Andrzej Antonik w czasie II wojny światowej mieszkał we wsi Lisie Jamy (woj. podkarpackie). Mąż Anny, ojciec Tadeusza. Ukrył 4 Żydów na strychu stodoły (Szmula i Esterę Broch z synkiem Hershem oraz Małkę Stupp). Andrzej i Anna otrzymali tytuł Sprawiedliwy wśród Narodów Świata w 1992 r.
Andrzej i Felicja Besińscy z dziećmi Stefanią i Edwardem
Andrzej i Felicja (Feliksa, z d. Osiadacz) Besińscy. W czasie II wojny światowej mieszkali w Pruszkowie (woj. mazowieckie). Rodzice Stefani (urodzona w 1924 w Pruszkowie, zmarła 22 maja 1946 r. tamże) i Edwarda (urodzony 2 stycznia 1931 r. w Pruszkowie). Przez dwa tygodnie, na terenie swoje...
Andrzej Kapustka - zamordowany za pomoc Żydom
– Słyszała pani? Palten zarządził na jutro wysiedlenia Żydów z całego Tarnowa. Mają pootwierać drzwi w swoich mieszkaniach i czekać. Aż się włos na głowie jeży na samą myśl, co z nimi będzie… – dzieliła się z sąsiadką mieszkanka Tarnowa. – A co miałam nie słyszeć… Całe miasto oblepione obwieszczenia...
Andrzej Kurant i jego syn Eugeniusz - zamordowani za pomoc Żydom
– Tato! Chodź szybko, Abramek wrócili! – wołał przejęty widokiem zaprzyjaźnionego Żyda Eugeniusz, syn Marianny i Andrzeja Kurantów z kolonii Wilczepole. – Wchodź prędko i opowiadaj… – ściszonym głosem przywitał Andrzej chłopaka, rozglądając się wokół domu, czy nikt ich nie obserwuje. – Andrzej, daj mu odpocząć. Jeść i pić mu...
... Andura
Pan Andura w czasie II wojny światowej mieszkał w Radomiu. Pomógł Żydom dostarczając mąkę do getta.
Aniela Baba
Aniela Baba urodziła się 7 czerwca 1890 r. W czasie II wojny światowej mieszkała we Włoszczowie (woj. świętokrzyskie). Ukryła Arię, Marię i Jakuba Bęcłowicz – rodzeństwo żydowskie – na strychu domu. Aniela zmarła w 1956 r. Aniela Baba otrzymała tytuł Sprawiedliwy wśród Narodów Świata w 1997&...
Aniela Bajewska
Aniela Bajewska (z d. Winkowska) w czasie II wojny światowej mieszkała w Wilnie (Litwa). Ukrywała Żydów i dostarczała im podstawowe środki niezbędne do życia. Aniela Bajewska otrzymała tytuł Sprawiedliwy wśród Narodów Świata w 2016 r.
Aniela Bańkowska
Aniela Bańkowska w czasie II wojny światowej mieszkała w Sanoku (woj. podkarpackie), gdzie dostarczała pożywienia osobom pochodzenia żydowskiego.
Aniela Barylak
Aniela Barylak urodziła się 8 lipca 1917 r. W czasie II wojny światowej mieszkała w miejscowości Nadwórna (obecnie Ukraina). Żona Jana, matka Bolesława Andrzeja i Teresy. Ukrywała aż do wyzwolenia żydowską dziewczynkę Jafę Einhorn (Stefania Kurz) . Zmarła 28 kwietnia 1974 r. Aniela Barylak otrzymała tytuł Sprawie...
Aniela i Franciszek Blumicz
Aniela i Franciszek Blumicz w czasie II wojny światowej mieszkali w miejscowości Tłuste (obecnie Ukraina). Rodzice Urszuli. Ukrywali Żydówkę Helenę Litman oraz jej dwie córki Alinę i Ewę.
Aniela i Jan Błażowscy
Aniela i Jan Błażowscy w czasie II wojny światowej mieszkali w miejscowości Czaszyn (woj. podkarpackie). Rodzice Stanisława. Ukrywali przez trzy miesiące dwie Żydówki, matkę z córką.
Ankowitsch ...
Pan Ankowitsch w czasie II wojny światowej mieszkał w Piaskach Wielkich (woj. lubelskie). Ukrywał Żyda w swoim domu.
Anna Aksończuk z synem Bogdanem
Anna Aksończuk wraz z synem Bogdanem w czasie II wojny światowej mieszkała w Czortkowie (Ukraina). Pomogła Żydówce Loli Rein Kaufman.
Anna Bąkowska
Anna Bąkowska (z d. Dębska). W czasie II wojny światowej mieszkała we wsi Sabinów (woj. łódzkie). Żona Jana, matka Stefana, Stanisława, Edwarda i Cecylii. W zabudowaniach gospodarczych swojego gospodarstwa ukrywała przez ponad 18 miesięcy trzech krawców pochodzenia żydowskiego z Jeżowa o imionach Kisiel, Jankiel i&...
Anna Balińska
Anna Balińska w czasie II wojny światowej mieszkała w Warszawie. Zaangażowała się w pomoc Bolesławowi Zielińskiemu i jego żonie. Dzięki Annie mogli oni utrzymywać kontakty z rodziną uwięzioną w getcie.
Anna Baran z synami Bolesławem i Mieczysławem
Anna Baran w czasie II wojny światowej mieszkała w miejscowości Stróża (woj. małopolskie). Żona Franciszka, matka Bolesława i Mieczysława. Razem z synami ukrywała i pomagała żydowskiej rodzinie Optiker. Anna, Bolesław i Mieczysław otrzymali tytuł Sprawiedliwy wśród Narodów Świata w 1987 r.
Anna Bednarska
Anna Bednarska (po mężu Wituszek) w czasie II wojny światowej mieszkała we wsi Zrębin (woj. świętokrzyskie). Żona Jana. W swoim domu ukrywała trzy dziewczynki pochodzenia żydowskiego Batię Nachtigal-Steingarten, Batię Culek i Rut Culek. Anna Bednarska otrzymała tytuł Sprawiedliwy wśród Narodów Świata w 1985 r.
Anna Bednarz z synem Edwardem
Anna Bednarz wraz z synem Edwardem w czasie II wojny światowej mieszkała we wsi Hanaczówka (Ukraina). Oboje przez dwa tygodnie ukrywali kobiety narodowości żydowskiej Fajge Gruder i Sare Gruder.
Anna Berata
Anna Berata w czasie II wojny światowej mieszkała we wsi Borówna (woj. małopolskie). Na terenie swojej posesji ukrywała 9 osób pochodzenia żydowskiego m. in. Szymona Lieblicha i Juliana Roleckiego.
Anna Bereta z synem Julianem
Anna Bereta w czasie II wojny światowej mieszkała we wsi Borówna (woj. małopolskie). Matka Anny i Juliana. Od września 1943 r. przez osiem miesięcy na terenie swojej posesji razem ze swoim synem Julianem, ukrywała osiem osób pochodzenia żydowskiego m.in. Jerzego Draenger i jego żonę Margot. Anna i ...
Anna Bieszcz
Anna Bieszcz (z d. Zulak) urodziła się 1 grudnia 1923 r. Córka Marii. W czasie II wojny światowej mieszkała w miejscowości Germakówka (obecna Ukraina). Ukrywała w swoim domu osoby pochodzenia żydowskiego. Anna Bieszcz otrzymała tytuł Sprawiedliwy wśród Narodów Świata w 2001 r.
Anna Bilińska-Mazurek
Anna Bilińska-Mazurek organizowała żywność dla Żydów z getta warszawskiego. Anna Bilińska-Mazurek zmarła w Tomaszowie Lubelskim.
Anna Błasiak
Anna Błasiak (z d. Bereta) urodziła się 8 czerwca 1926 r. Córka Anny, siostra Juliana. W czasie II wojny światowej mieszkała w miejscowości Borówna (woj. małopolskie). Od września 1943 r. do kwietnia 1944 r. ukrywała osiem osób pochodzenia żydowskiego, m. in. Jerzego Drängera. Anna Błasiak otrzymała tytuł Sp...
Anna Błoch
Anna Błoch urodziła się w 1875 r. W czasie II wojny światowej mieszkała w miejscowości Radwan (woj. małopolskie). Ukrywała w swoim domu Żydówkę Sabinę Solomon przez sześć miesięcy, pomagała również jej rodzinie poprzez dostarczanie żywności. Anna Błoch otrzymała tytuł Sprawiedliwy wśród Narodów Świata w 1998 ...
Anna i Leszek Błoniarczyk
Anna i Leszek Błoniarczyk ukrywali Żydówkę Reginę Kempińską oraz jej córkę.
Anna Boblowa
Anna Boblowa w czasie II wojny światowej mieszkała w Krakowie. Matka Marii (po mężu Jedynak). Wspomagała żywnościowo więźniów z getta w Płaszowie.
Anna Bogdanowicz i Julian Ney - zamordowani za pomoc Żydom
– Mam, mam! – cieszyła się Anna – mam papiery dla Sary! Muszę tylko za pamiętać, że teraz to nie Sara, ale Janka. Janina Dubiel – powtarzała, żeby zapamiętać. – Pojadę z nią do Kielc – planowała. I jak pomyślała, tak zrobiła. Sara Diller była – podobnie jak Anna – nauczycielką. Ze względu na swoje pocho...
Anna Bołczuk - zamordowana za pomoc Żydom
„Została puszczona pod lód dokładnie 2 lutego 1945 roku. To był akurat pierwszy piątek miesiąca, godzina 22. Podziurawiona nożami (…), była pierwszą osobą, którą wrzucono pod lód do rzeki Seret” – opowiada prawnuk Anny Bołczuk (z d. Nowicka). Kobieta mieszkała w Szypowcach (pow. borszczowski) i w czasie okupacji niemiec...
Anna Dudek, pokojówka z Warszawy
Anna Dudek mieszkała w centrum Warszawy. Przed II wojną światową pracowała jako pomoc domowa u żydowskiej rodziny Sokolskich. Anna Dudek mieszkała w centrum Warszawy. Przed II wojną światową pracowała jako pomoc domowa u żydowskiej rodziny Sokolskich. Na początku 1943 r. do mieszkania Anny przyszła jej praco...
Anna Dudek - zamordowana za pomoc Żydom
Anna Dudek mieszkała w centrum Warszawy. Przed II wojną światową pracowała jako pomoc domowa u żydowskiej rodziny Sokolskich. Na początku 1943 r. do mieszkania Anny przyszła jej pracodawczyni. Helena Sokolska uciekła z córką z getta w Białymstoku i przyszyła z nią do Warszawy. Anna przyjęła ob...
Anna Furca rozstrzelana w Czorsztynie
Anna Furca urodziła się 15 marca 1876 r. Za pomaganie osobom pochodzenia żydowskiego została zamordowana latem 1942 r. Wraz z nią funkcjonariusze gestapo zastrzelili Rozalię Kurpiel i kilkudziesięciu Żydów*. Łączna liczba ofiar zbiorowej egzekucji w Czorsztynie wynosiła 51 osób1. Bibliografia: IPN BU 392/1364...
Anna Gruchała i jej synowa Julia z Dąbrowy Tarnowskiej
Żadnej obławy w poszukiwaniu Żydów tego dnia nie planowano. Rutynowo miano przeprowadzić rewizje w kolejnych domostwach, by wyciągnąć niechętnych Polaków do robót przy fortyfikacjach na froncie wschodnim. Był 25 sierpnia 1944 roku. Niemcy zastukali do drzwi Anny Gruchały. Kobieta mieszkała razem z synową Julią...
Anna i Ignacy Bieniek
Anna i Ignacy Bieniek w czasie II wojny światowej mieszkali we wsi Szumsko (woj. świętokrzyskie). W swoim domu ukrywali małżeństwo pochodzenia żydowskiego.
Anna i Józef Białota
Anna i Józef Białota w czasie II wojny światowej mieszkali we wsi Mogilany (woj. małopolskie). W swoim domu ukrywali mężczyznę pochodzenia żydowskiego.
Anna Kaplar - zamordowana za pomoc Żydom
– Czteroletnią dziewczynkę?… – ściszonym tonem zapytał mężczyzna. – Dorosłych to tak, ich jakoś spróbuję przechować – najpewniej w oborze – ale dziecka… wybaczcie… nie mogę. Też mam rodzinę… Rozumiecie… W sąsiedniej wsi była taka sytuacja, że dziecko się rozpłakało i Niemcy je usłyszeli… No i ja się o to...
Anna Koźmińska - zamordowana za pomoc Żydom
Annę, matkę samotnie wychowującą dwie małe córeczki, bito do nieprzytomności. Polewano ją wodą lub pomyjami, by oprzytomniała, i znowu wymierzano ciosy – pejczem lub kijem, na zmianę. Zmaltretowane ciało jeszcze żyjącej kobiety Niemcy wyrzucili na dwór i wydali rozkaz, by nikt nie udzielał Polce pomocy pod gro...
Anna Koźmińska ze wsi Kamionka Mała
Życie Anny Koźmińskiej (z d. Bukowiec) było pełne trudów i walki ze złymi warunkami bytowymi. Kobieta wykazała się jednak wielkim heroizmem: udzieliła pomocy dwóm rodzinom żydowskim – łącznie dziewięciu osobom. Anna wychowywała dwie małe córki w skromnym domu na skraju lasu we wsi Kamionka Mała (powiat limanowski, gmi...
Zamordowani za pomoc Żydom z Łańcuta i okolic
Na dziedzińcu Sądu Rejonowego w Łańcucie stoi tablica. Bezimienna. Upamiętnia ofiary ludobójstwa zaplanowanego przez niemieckiego okupanta. Anielę Nizioł rozstrzelano właśnie na tym dziedzińcu w 1942 roku. Mieszkanka Łańcuta miała wówczas 53 lata. Kilka dni wcześniej Józef Głowniak, współlokator państwa Niziołów, funkcjonariusz...
Anna Milczanowska i córka Wanda
Wanda Adamczyk urodziła się w 1927 r. W czasie okupacji niemieckiej mieszkała wraz z matką, Anną Milczanowską (1899-1976) w skromnym, jednopokojowym mieszkaniu w Krakowie przy Placu na Groblach. W grudniu 1942 r. znajoma Żydówka poprosiła Milczanowską o ukrycie jej krewnych- Estery Langdorf wraz...
Anna Niepsuj - zamordowana za pomoc Żydom
– Jasiek, ratuj się, do domu nie wracaj. Trza ci papiery wyrobić inne. Na roboty pojedziesz. Dzieciami ludzie się zajmą, pomogą. A zresztą… starsze już sobie poradzą, to zmyślne dzieciaki – przekonywali świeżo owdowiałego Jana Niepsuja znajomi. Kilka godzin wcześniej na tarnowski dworzec, gdzie mężczyzna pracował, dotar...
Anna Sternicka opowiada o swojej krewnej, Kazimierze Królikowskiej
Pani Kazimiera Królikowska w czasie okupacji mieszkała w Krakowie i, gdy rozpoczęły się prześladowania Żydów, pomogła Buśce, młodej dziewczynie, ukrywając ją w swoim domu. Gdy okazało się, że Żydówka spodziewa się dziecka, pani Kazimiera znalazła sposób, by nikt się o tym nie dowiedział. O tej bohaterskiej, pełne...
Antoni Adamczyk
Antoni Adamczyk mieszkał wraz z rodziną we wsi Kicznia (woj. małopolskie). Od ok. 1943 r. mężczyzna przechowywał w stodole żydowskie małżeństwo Mrozowskich, wraz z ich ok. 5 letnim synkiem. Po wojnie Mrozowscy wrócili do Łodzi, w swoje rodzinne strony. W ramach wdzięczności za uratowanie ży...
Antoni Bełza
Antoni Alojzy Bełza w czasie II wojny światowej był żołnierzem Armii Krajowej stacjonującym we wsi Tokarnia (woj. podkarpackie). Udzielił pomocy mężczyźnie pochodzenia żydowskiego z Rymanowa.
Antoni Biernacki
Antoni Biernacki urodził się 19 stycznia 1901 r. W czasie II wojny światowej mieszkał we wsi Rozdziały (woj. mazowieckie). Ukrywał chłopca o pochodzeniu żydowskim. Antoni został wysłany do obozu Gross-Rossen, gdzie został zamordowany 16 marca 1944 r. Antoni Biernacki otrzymał tytuł Sprawiedliwy wśród Narodów Świa...
Antoni Blichert i siostry Bańkowskie
Antoni Blichert urodził się w 1913 r. W czasie II wojny światowej mieszkał w Kownie (obecnie Litwa). Mąż Jadwigi (z d. Bańkowska), a po jej śmierci w 1946 r. mąż Stanisławy (z d. Bańkowska). Razem z Jadwigą, Stanisławą i ich siostrą Władysławą Bańkowską (Zm. 1 stycznia 1946 r.) opiekował się i&n...
Antoni Bochenek
Antoni Bochenek w czasie II wojny światowej mieszkał we wsi Krukowszczyzna (woj. podlaskie). W swoich zabudowaniach gospodarczych udzielał schronienia czterem Żydom zbiegłym z getta w Jasionówce (woj. podlaskie).
Antoni Bochenko
Antoni Bochenko w czasie II wojny światowej mieszkał w okolicach miejscowości Korycin (woj. podlaskie). Od 01 listopada 1942 r. przechował w swoich zabudowaniach Abrahama Blachara i jego kilku kolegów Żydów.
Antoni Burek - zamordowany za pomoc Żydom
– Burek, nie próbuj z nami żadnych sztucznych, wiemy, że przetrzymujesz u siebie Żyda – warknął złowrogo jeden z żandarmów przybyłych w styczniu 1943 r. na rewizję do domu 21-letniego Antoniego Burka. W trakcie przeszukiwania niemieccy funkcjonariusze odkryli ukrywającego się tam żydowskiego szewca, ...
Antoni Cisek - zamordowany za pomoc Żydom
W 1941 r. rodzina Cisków przeniosła się z Żołyni do Ostrołęki, gdzie mieszkał najstarszy z braci – Antoni. Przed wojną był dyrektorem szkoły, zaś w czasie wojny prowadził tajne nauczanie w domu. Swoją wiedzę przekazywał również dzieciom żydowskim, choć z relacji jego brata Jana wynika, że Antoni mógł pocz...
Antoni Cyran - zamordowany za pomoc Żydom
Antoni Cyran, mieszkaniec wsi Albigowa (powiat łańcucki), przez kilka miesięcy starał się pomagać swoim żydowskim znajomym z getta rzeszowskiego. Dostarczał im jedzenie. W marcu 1943 r. do jego domu weszło dwóch żandarmów niemieckich. Antoni został przez nich aresztowany i przewieziony do więzienia w Łańcucie, gd...
Antoni Dziak z żoną Zofią i zamężną córką z Będzienicy
– Boże, daj nam odwagi i siły. Ja już nie wyrabiam – skarżyła się Zofia Dziakowa. Miała przeczucie, że prędzej czy później jakiś „życzliwy pan Donos” zgłosi się w ich sprawie na gestapo. Za dużo się u nich działo. Z ich domu znikały kilogramy jedzenia i trafiały do lasu – do zgłodniałych Polaków...
Antoni i Anastazja Bigos
Antoni (ur. 1903 r., zm. 1973 r.) i Anastazja (ur. 1908 r., zm. 1980 r.) Bigos podczas II wojny światowej mieszkali w miejscowości Zborów (obecnie Ukraina). Ukrywali kilka osób pochodzenia żydowskiego. Antoni i Anastazja Bigos otrzymali tytuł Sprawiedliwy wśród Narodów Świata w 2007 r.
Antoni i Franciszka Balon
Antoni i Franciszka Balon w czasie II wojny światowej mieszkali we wsi Rajsk (woj. podlaskie), do którego zostali przesiedleni z Pław (woj. małopolskie). Państwo Balon udzielili schronienia Żydówce Eugenii Halbreich, uciekinierce z podobozu w Rajsku.
Antoni i Genowefa Bieniek
Antoni (ur. w 1901 r.) i Genowefa Bieniek w czasie II wojny światowej mieszkali we wsi Głęboka (woj. mazowieckie). W swoim domu od 1941 r. do 1944 r. ukrywali Żydówkę imieniem Lonia.
Antoni i Helena Bartczakowie
Antoni Bartczak w czasie II wojny światowej mieszkał we wsi Magierowa Wola (woj. mazowieckie). Mąż Heleny, ojciec Niny (po mężu Sługodzka). Antoni razem z żona ukrywał i pomagał mężczyźnie pochodzenia żydowskiego.
Antoni i Helena Bielińscy
Antoni (ur. 5 lipca 1914 r.) i Helena (z d. Sikorska, ur. 19 marca 1913 r.) Bielińscy w czasie II wojny światowej mieszkali we wsi Księżopole-Budki (woj. mazowieckie). W swoim domu ukrywali rodzinę żydowską. Antoni i Helena Bielińscy otrzymali tytuł Sprawiedliwy wśród Narodów Świata w 1989 r.
Antoni i Jadwiga Kustra ze wsi Bukaczowce
Antoni Kustra wraz z żoną Jadwigą ukrywał swojego kolegę pochodzenia żydowskiego. W dwóch kryjówkach udało mu się przeżyć ciężki czas Holokaustu. Historię swoich rodziców opowiada córka, Elżbieta Danielewska z d. Kustra.
Antoni i Janina Adamczuk
Antoni Adamczuk urodził się w 1905 r. mieszkał wraz z żoną Janiną oraz dziećmi w miejscowości Ostrów-Kolonia (woj. lubelskie). Na początku 1941 r. w ich domu pojawiła się znajoma rodzina żydowska Persiko pochodząca z sąsiedniej wioski Horodysko. Uciekli oni przed niemieckimi przesiedleniami ludności żydow...
Antoni i Józefa Błońscy
Antoni i Józefa Błońscy w czasie II wojny światowej mieszkali w miejscowości Koziegłowy (woj. śląskie). Rodzice Stanisława. Ukrywali przez 14 miesięcy Żyda – Tzvi Noricha. Antoni i Józefa Błońscy otrzymała tytuł Sprawiedliwy wśród Narodów Świata w 2010 r.
Antoni i Józefa Błońscy uratowali Noricha Tzviego
„Krążyłem od wsi do wsi i szukałem pracy jako pastuch albo do innych prac polowych. W wielu gospodarstwach chcieli mnie zatrudnić, ale żądali dokumentów, a ja teraz w ogóle nie miałem żadnych papierów” – tak początki swojej tułaczki opisuje Tzvi Norich, Żyd, który przeżył okupację niemiecką dzięki polskim gosp...
Antoni i Waleria Biskup
Antoni i Waleria Biskup w czasie II wojny światowej mieszkali w miejscowości Wygnanów (woj. łódzkie). Rodzice Stanisława i Marii. Przez cały okres wojny ukrywali w swoim domu żydowskiego chłopca Jakuba Ściechulskiego. Został on ochrzczony w parafii w Sławnie k. Opoczna.
Antoni Jasiński - zamordowany za pomoc Żydom
„Przecież nikt przy zdrowych zmysłach nie pomyśli nawet, żeby zarządca mieszkań, z których eksmitowano Żydów, w przynależnym mu lokalu ukrywał Żydów i żeby jeszcze pomagał tym, których z tych mieszkań wyrzucono. No nie…” – bił się z myślami Antoni, zarządca mieszkań po eksmitowanych lokatorach o żydowskich kor...
Antoni Kenigsman - zamordowany za pomoc Żydom
Budził się dzień, a wraz z nim ptaki rozpoczynały swą codzienną krzątaninę. Wojna zdawała się im nie przeszkadzać. Świergoty, trele i pokukiwania słuchać było w całej okolicy. Był maj 1943 roku. Przed dom państwa Keningsmanów w Mikołajkach zajechali gestapowcy z Łomży i niemieccy żandarmi z Miastkowa. – R...
Antoni Kępa - zamordowany za pomoc Żydom
Antoni Kępa, rolnik z Wolicy Piaskowej (niedaleko Dębicy), dopuścił się czynu poświadczającego jego człowieczeństwo: w czasie okupacji udzielił schronienia Żydom i niósł im codzienną pomoc. Za to właśnie Niemcy zamordowali go 11 września 1943 roku.
Antonina Bak
Antonina Bak urodziła się 31 marca 1909 r. W czasie II wojny światowej pracowała w gospodarstwie we wsi Jurowce (woj. podkarpackie). Na prośbę swojego pracodawcy zanosiła chleb dla Jehudy Iwlera – Żyda, który nie zgłosił się do transportu i ukrył się w stodole. Po jakimś czasie do Jehudy dołączy...
Antonina Bąk
Antonina Bąk urodziła się 31 marca 1909 r. W czasie II wojny światowej mieszkała we wsi Jurowce (woj. podkarpackie). Dostarczała żywność i inne podstawowe dobra, ukrywającym się w okolicy trzem żydowskim braciom Iwler: Jehudzie, Zviemu i Israelowi. Mężczyźni przetrwali okres okupacji niemieckiej. Po wojnie wye...
Antonina Balewicz z rodzicami
Antonina Balewicz w czasie II wojny światowej mieszkała w Skierniewicach (woj. łódzkie). Córka Antoniego i Justyny. Z pomocą rodziców ukrywała dwie rodziny żydowskie na poddaszu bloku, w którym mieszkała.
Antonina Baraniak
Antonina Baraniak w czasie II wojny światowej mieszkała w Warszawie. Na prośbę znajomej Żydówki Marii Powązek, w 1942 r. przyjęła pod opiekę jej czteroletnią wówczas córkę.
Antonina Bednarska z córką Stanisławą
Antonina Bednarska razem z córką Stanisławą (ur. 1925 r., zm. 2011 r.) w czasie II wojny światowej mieszkały w Ostrowcu Świętokrzyskim z córką. Przez kilka miesięcy ukrywały u siebie w domu przy ulicy Stodolnej nastoletnią dziewczynkę pochodzenia żydowskiego Stanisławę Fajgałak (po mężu Urbaniak). Dodatko...
Antonina Bieradzka
Antonina Bieradzka (z d. Krysińska) urodziła się 17 stycznia 1896 r. W czasie II wojny światowej mieszkała w Rakowicach (obecnie dzielnica Krakowa). Ukrywała Żydówkę Ester Chandlarską. Antonina Bieradzka otrzymała tytuł Sprawiedliwy wśród Narodów Świata w 1991 r.
Antonina Kalko-Więckowska wraz z synem zginęła za pomoc Żydom
Rozalia i Antonina nie mogły powstrzymać łez wzruszenia. Padły sobie w ramiona i długo jeszcze trwały w serdecznym uścisku. Gdy emocje nieco opadły, Polka wyjęła jakieś papiery i położyła je na stół. – To twoje dokumenty, Róziu. Odtąd będziesz się nazywać Róża Bogusławska. Róża Bogusławska – powtórzyła. – Nazw...
Antonina Kempa - zamordowana za pomoc Żydom
– W willi „Malutka” przy ul. Leśnej w Krynicy niejaka Helena Witkowska ukrywa rodzinę doktora Alfreda Banga – Żyda – donosił funkcjonariuszom gestapo Maks Tyliszczak. Niemcy dość szybko zareagowali na donos i podjechali pod krynicki dom. Tyle tylko że pomylili numery domów… Nie przeczuwając pomyłki, rozpoczęli rewizję ...
Apolonia i Franciszek Bembenek
Apolonia i Franciszek Bembenek w czasie II wojny światowej mieszkali w Sokołowie Małopolskim (woj. podkarpackie). Rodzice Ludwiki. Na strychu domu ukrywali młodego chłopca pochodzenia żydowskiego.
Arciszewski Albin - zamordowany za pomoc Żydom
W człowieku widział człowieka, niósł pomoc wszystkim potrzebującym – bez względu na narodowość. Znali go i Polacy, i Żydzi, i obywatele ZSRS. W latach 1941–1943 Albin Arciszewski (ur. 1898 r.), syn Michała Arciszewskiego, pochodzący ze wsi Orlicz k. Garbowa (woj. lubelskie), udzielał pomocy ludności żydow...
Azyl na warszawskiej Sadybie
Wanda Czosnowska mieszkała wraz z córką Martą na warszawskiej Sadybie, przy ul. Morszyńskiej. Na początku 1940 r. u Wandy pojawiła się jej znajoma Żydówka, Franciszka Kirkien z prośbą o azyl. Kobieta posiadała fałszywe dokumenty, jednak musiała ukryć się, gdzieś gdzie nikt jej nie znał. Wanda zgodziła się jej ...