Marianna Czubacka przez blisko rok udzielała pomocy sześcioosobowej rodzinie Cymermanów, która ukrywała się w okolicy osiedla Prokop (gmina Tyśmienica). Feliksa Knut, jej córka, tak opisuje działania matki: „Nikt inny nie pomagał tej rodzinie, nie nosił im żywności, tylko moja matka, nie otrzymując i nie licząc na żadne wynagrodzenie z tego powodu” (IPN BU 392/1136, protokół przesłuchania świadka, [córka] Feliksa Knut). Marianna została zamordowana w grudniu 1943 r.

Żydzi mieszkali w wydrążonym w ziemi bunkrze przy bagnie. Znali się z Marianną już wcześniej. Przed wojną dzieci Cymermanów i Marianny chodziły do jednej szkoły, zaś w latach 1940-1942 kobieta dostarczała im wodę, żywność i ubrania. W ten sposób przetrwali rok. Feliksa wielokrotnie przestrzegała matkę, że może ściągnąć na siebie i całą rodzinę niebezpieczeństwo, lecz kobieta nie zaniechała pomocy. W sobotę rano, w dniu, kiedy zginęła, wzięła ze sobą chleb i wyszła. Na stole zostawiła dowód osobisty.

Po pewnym czasie rozległy się strzały. Jej ciało znalazł zięć, Władysław Knut. Prawdopodobnie w chwili śmierci klęczała, a jej dłonie były złożone. Nie było wątpliwości, że nie żyje. Obok niej znajdowały się również ciała całej rodziny Cymermanów. Zwłoki Marianny przewieziono do stodoły.

 

Bibliografia:

  1. IPN BU 392/1136.
  2. [Strona internetowa:] http://www.savingjews.org/annex.htm, dostęp: 18.03.2015 r.

 

uwagi:

*  Na portalu http://www.savingjews.org/annex.htm (dostęp: 18.03.2015) podano, że zginęła 06.12.1943 r.